Steeds vaker hoor ik allemaal tegenstrijdige verhalen over één van de belangrijke voedingsbronnen waar wij allemaal mee groot gebracht zijn: brood. De één zweert bij brood in een dagelijks eetpatroon en de ander vermijd deze warm gebakken broodjes liever zoveel mogelijk. Het zou ongezond en een dikmaker zijn en het graan waarvan brood is gemaakt zou ook nog maar weinig voedingsstoffen bevatten. Ook ik stapte jaren geleden af van het dagelijks eten van brood. De reden? Ik kreeg er een ontzettende opgezette buik van. Maar is brood nou echt zo ongezond? Ik ging op onderzoek uit.

Laten we bij het begin beginnen: waar wordt brood van gemaakt? Brood wordt van bloem of meel van verschillende soorten graan zoals bijvoorbeeld tarwe, mais, boekweit, spelt en/of rogge gemaakt. Ook heb je voor het maken van brood de producten water, zout en gist nodig.

Belangrijke voedingsstoffen in brood:

Het voedingscentrum noemt brood zelfs een essentieel onderdeel van de bekende schijf van vijf. Dat wil zeggen dat zijaanraden om brood in het dagelijkse eetpatroon te verwerken. Brood bevat natuurlijk ook veel gezonde voedingsstoffen die het lichaam goed kan gebruiken. Zo bevat brood koolhydraten, jodium(belangrijk voor de aanmaak van hormonen),vitamines, mineralen en vezels. Allemaal bouwstoffen waar het lichaam zijn energie uithaalt en die jou zullen beschermen tegen bepaalde ziekten en de kans hierop verminderen.

Wil je al deze voedingstoffen binnen krijgen dan raad ik je aan om te kiezen voor donker- en volkoren brood. Dit brood bevat goede langzame koolhydraten die het lichaam geleidelijk en langer voorzien van energie. Wit brood bevat koolhydraten (suikers) die heel snel door het lichaam opgenomen worden, weinig voedingstoffen bevatten en relatief veel caloriën. De suikers worden in glucose omgezet en omdat het lichaam hier in één keer teveel van binnen krijgt zal dit uiteindelijk de vetopslag stimuleren. Kies dus voor volkoren producten voor gezonde voedingsstoffen en een langer verzadigd gevoel.

Echter hoor je helaas vaak dat het het graan waar brood van gemaakt wordt tegenwoordig niet half meer zo voedzaam is als vroeger. Het graan wordt door de industrie zo geproduceerd dat dit zo goedkoop mogelijk doorverkocht kan worden, het draait tegenwoordig namelijk toch vaak om de prijs van het product. We willen allemaal hoe goedkoper, hoe beter. Dit betekend dat het graan zo gemanipuleerd wordt dat het zijn gezonde werking verliest.

Hoog glycemische waarde:

Ik zal in het kort nog even uitleggen wat de glycemische waarde van producten inhoudt. De glycemische index (IG) geeft een waarde van de snelheid waarmee de bloedsuiker stijgt wanneer iemand koolhydraten eet. Je hebt twee verschillende soorten koolhydraten: makkelijke (snelle) koolhydraten en complexe (langzame) koolhydraten. Snelle koolhydraten, die voornamelijk in wit brood zitten, worden snel afgebroken waardoor er veel en snel glucose in de bloedbaan terecht komt. Complexe koolhydraten komen voor in donker, meergranen en volkoren brood en geven geleidelijk glucose af.

brood gezond of ongezond

Producten met een hoog IG gehalte zullen veel eerder de vetopslag stimuleren dan producten met een laag IG. De koolhydraten uit brood bevatten ten opzichte van andere producten allemaal een relatief hoge IG waarde. Een stabiele bloedsuikerspiegel is namelijk goed voor onder andere een juiste stofwisseling en zorgt ervoor dat de hormonen in het lichaam in balans zijn. Nog één pluspunt van een stabiele bloedsuikerspiegel: je zal minder het gevoel van honger ervaren en dus minder de behoefte hebben om te snoepen of om de hele dag door te eten. 

Broodverbetermiddelen:

Ja je hoort het goed, middeltjes die aan het brood toegevoegd worden om dit te verbeteren. Om brood bijvoorbeeld luchtiger of langer houdbaar te maken worden er bepaalde middeltjes toegevoegd. Deze middelen worden ook wel als E-nummers achterop de verpakking genoemd. Een E-nummer wil zeggen dat het goedgekeurd is door de Europese Unie, dat wil echter niet zeggen dat dit gezond is. Deze broodverbeteraars zijn vaak synthetisch of bestaan uit suikers, vetten, gluten, ei, melkproducten en/of enzymen.

Brood bevat gist om het deeg te laten rijsen. Echter is er in veel supermarkt brood gist toegevoegd die alles behalve gezond is voor het lichaam. We hebben het hier over een goedkope gistmiddel waarmee je zoveel mogelijk brood op zo’n goedkoop mogelijke manier kan bakken. Deze goedkope gistmiddelen kunnen er helaas wel voor zorgen dat men steeds meer buikklachten krijgen.

Brood als dikmaker:

Zoals ik al eerder zei hoor je steeds vaker dat brood een dikmaker is. Als ik eerlijk ben, heb ik dit idee ook al jaren is mijn hoofd, maar is dit wel zo? Aan brood wordt meestal suiker toegevoegd. Dit wordt gedaan zodat het gist goed gaat werken en het deeg zal rijsen. Eet je veel wit brood dan krijg je via deze snelle koolhydraten ook veel extra suikers binnen. Omdat Nederland een land is waarbij menig persoon dagelijks veel producten eet die koolhydraten bevatten ontstaat er hierdoor een overschot hiervan in ons lichaam. Koolhydraten worden onderandere omgezet in suikers (glucose). Ons lichaam maakt insuline aan om deze suikers te kunnen omzetten in bijvoorbeeld energie, toch kan het lichaam maar een bepaalde hoeveelheid hiervan omzetten in bruikbare voedingsstoffen. De rest van deze suikers blijft over en dit zorgt er (kort gezegd) voor dat de vetopslag in ons lichaam wordt gestimuleerd.

Gemiddeld bevat brood uit de supermarkt zo’n 3% suiker. Klinkt misschien niet als heel veel, maar zoals ik al zei wij Nederlanders eten relatief veel brood en/of andere koolhydraat rijke voeding. Je krijgt dus aardig wat slechte suikers binnen gedurende de dag en het eten van (veel) brood draagt hier niet positief aan bij. Tuurlijk moet je oppassen met de luxere broodjes. Deze bevatten vaak veel meer suiker en vet en zijn dus bij uitstrek het ongezondste type brood.

Conclusie:

Het is lastig om te bepalen of brood echt gezond of ongezond voor je is, het hangt namelijk ook sterk af van het type brood en de kwaliteit daarvan. Ook blijk dat het niet vanzelfsprekend is dat het graan waarvan brood is gemaakt ook daadwerkelijk voedzaam is. Duidelijk is wel dat brood bepaalde voedingsstoffen bevat die erg belangrijk zijn voor het lichaam. Echter met de juiste kennis kan je deze stoffen ook uit ander voeding halen. Het is dus zeker niet zo dat we brood echt nodig hebben in ons dieet.

Volgen jullie Healthy Wanderlust al op Facebook?
Gebruik #healthywanderlust als je één van mijn gerechten maakt, super leuk om te zien!

• Over
• Laatste berichten

Merel Teunis

Merel (31 jaar) is founder van de website Healthy Wanderlust. Als hoofdredacteur en online content creator schrijft en deelt zij dagelijks haar kennis op het gebied van zelfliefde, self-care en een gezonde en gelukkige levensstijl.

Laatste berichten door Merel Teunis (see all)

• 5 tips om een goede nachtrust en slaapkwaliteit te verbeteren en behouden voor meer energie. - 28/04/2023
• Self Love Talk podcast #114: Hoe het activeren van mijn creatiekracht (en hoe jij dit doet) ervoor heeft gezorgd dat ik nu het leven van mijn dromen leef. - 03/11/2022
• Self Love Talk podcast #113: In kiezen voor jezelf zit soms ook verdriet, teleurstelling of schuldgevoel. - 02/11/2022